Δεκάδες Ιστορίες Φύλλο 6
Διονύσης (Ντένης) Μακρής, “Προσπαθώ να είμαι ενεργός και να ακούω τι συμβαίνει γύρω μου”
“Προσπαθώ να είμαι ενεργός και να ακούω τι συμβαίνει γύρω μου, όχι πάντα δραστικά ή στην πρώτη γραμμή αλλά με έγνοια και με βάση τις προσωπικές μου επιλογές στη δουλειά αλλά και στη ζωή μου”.
Μια εφ όλης της ύλης συνέντευξη του ηθοποιού στην Ελπίδα Παπαδανιήλ
Ο Διονύσης ( Ντένης) Μακρής είναι ένας ταλαντούχος, υψηλών προσδοκιών ηθοποιός. Γεννήθηκε στις 29 Ιουνίου 1984 στην Αθήνα. Είναι μέλος της θεατρικής ομάδας «Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων» όπου μέσα από το έργο “Άμλετ” προτάθηκε για το βραβείο “Δημήτρης Χορν” το 2015. Δείγμα της δουλειάς του στο θέατρο είναι οι παραστάσεις Συρανό Ντε Μπερζεράκ (2010), Άμλετ (2014), Δον Ζουάν (2017), Ηρακλής Μαινόμενος (2011). Έχει επίσης συνεργαστεί με τον Jan Fabre κάνοντας 2ετή παγκόσμια περιοδεία, με τους Μ. Μαρμαρινό, Θ. Μοσχόπουλο, Ν. Καραθάνο, Λ. Κονιόρδου, Δ. Καταλειφό, Ε. Σκότη, Γ. Σκουρλέτη, Ο. Παπασπηλιόπουλο, κ.ά. Έχει εργαστεί σε μεγάλους θεατρικούς οργανισμούς όπως το Εθνικό Θέατρο, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Στον κινηματογράφο έχει συνεργαστεί με τους: Γ. Σμαραγδή, Χρ. Παπακαλιάτη και άλλους. Τηλεοπτικά συμμετείχε στην κωμική σειρά του Ant1 Ταμάμ, στη σειρά “Αυτή η νύχτα μένει” του Alpha και στην “Πτώση” της ΕΡΤ που θα προβληθεί το Φλεβάρη. Διδάσκει επίσης υποκριτική, ως προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις σε δραματικές σχολές. Τέλος, έχει δανείσει τη φωνή του σε πολλές επιτυχίες σειρές και ταινίες κινουμένων σχεδίων, σε σίριαλ και διαφημίσεις.
Τη σεζόν αυτή “Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων” παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το έργο του Εντουάρ Λουί «Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου» σε σκηνοθεσία Χρήστου Θεοδωρίδη στο ΠΛΥΦΑ από τις 9 Δεκεμβρίου έως τις 15 Ιανουαρίου.
«Κάθε μέρα, όταν πλησίαζα στον δρόμο μας, σκεφτόμουν το αυτοκίνητό σου και ευχόμουν από μέσα μου: κάνε να μην είναι εκεί, κάνε να μην είναι εκεί, κάνε να μην είναι εκεί.»
Το αυτοβιογραφικό «Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου» είναι το τρίτο βιβλίο του Εντουάρ Λουί, το οποίο κυκλοφόρησε το 2018 – στην Ελλάδα το 2020 από τις Εκδόσεις Αντίποδες – και αφηγείται την ιστορία της ζωής του πατέρα του μέσα από την οδυνηρή σχέση μαζί του, σε μια συνθήκη βίαιη και για τους δύο, καθώς «ο πατέρας στερείται τη δυνατότητα να αφηγηθεί την ίδια του τη ζωή και ο γιος θα ήθελε μια απάντηση που δεν θα λάβει ποτέ».
Δ.Μ.: Το έργο μου θυμίζει τη δική μου προσπάθεια να βρω διόδους να επικοινωνήσω, να συναντήσω τον πατέρα μου, τη μητέρα μου, το σχολείο, να βρω τρόπους να υπάρξω. Συναντώ το κλάμα μου, μέσα από το δικό του κλάμα. Καταλαβαίνω τι δεν μπόρεσα να πω ή τι κατάφερα να πω. Βράζει αυτό. Μου δίνει τη δυνατότητα να ψηλαφίσω αυτά που τότε δεν καταλάβαινα, αυτά από τα οποία έτρεχα να φύγω. Τώρα τα αγκαλιάζω, τα κατανοώ. Το κάνουμε όλοι μαζί αυτό, για εμάς τότε και για εμάς τώρα…
Εκτός, όμως, από μια προσωπική και συγκλονιστικά αληθινή εξομολόγηση, μέσα από την οποία ο συγγραφέας προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει, να κατανοήσει και τελικά να συγχωρέσει τον πατέρα του, το έργο είναι ένα αμείλικτο «κατηγορώ» στις κυβερνήσεις και την κυρίαρχη πολιτική που για τους έχοντες είναι «ζήτημα αισθητικής», ενώ για τους μη έχοντες «ζήτημα ζωής και θανάτου».
Ο Γιώργος Κισσανδράκης και ο Διονύσης (Ντένης) Μακρής, ξεκινούν την ιστορία στο εδώ και τώρα, δανείζονται τη ματιά ανθρώπων που τη βίωσαν, μπαίνουν μέσα στα περιστατικά και προσπαθούν να ανασυγκροτήσουν τις εικόνες, ταξιδεύοντας σε αναμνήσεις από όσα συνέβησαν, όσα δεν συνέβησαν και όσα θα μπορούσαν να συμβούν. Βουτώντας στις μνήμες, έρχονται αντιμέτωποι με την ανάγκη αποδοχής, με τη σεξουαλικότητα και τη βία, με το ειδικό που γίνεται γενικό, με το προσωπικό που οδηγεί στο κοινωνικό και την πολιτική που μας αφορά προσωπικά.
«[…] τίποτα δεν ήταν πια βίαιο, γιατί τη βία δεν την ονόμαζες βία, την ονόμαζες ζωή, δεν την ονόμαζες, ήταν εκεί, ήταν»
Δ.Μ.: Ο Εντουάρ Λουί είναι ένας νεαρός συγγραφέας ο οποίος έχει γράψει ήδη αρκετά έργα, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι αυτοβιογραφικά. Αφορούν τη ζωή του, την οικογένειά του, τον τρόπο που μεγάλωσε. Το έργο “Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου” μου έχει μονολογικό χαρακτήρα και διατηρεί την ποιότητα και το ύφος της αυτοβιογραφίας.
Ε.Π.: Ποια είναι η υπόθεση του έργου; Τι αφορά;
Δ.Μ.: Η υπόθεση του έργου αφορά τη ζωή και τη σχέση του συγγραφέα με τον πατέρα του, όλα όσα έγιναν και όσα δεν έγιναν ανάμεσά τους, ότι ειπώθηκε ή δεν ειπώθηκε. Επίσης, ο πατέρας με τις βαθιά περιοριστικές του αποφάσεις ευνούχισε τόσο τον ίδιο όσο και τον γιο του, χωρίς να επιτρέψει να ανθίσει κάτι πιο αληθινό, πιο ειλικρινές μεταξύ τους και έτσι να προσπαθεί μεγαλώνοντας πια ο Έντουαρ να αποτυπώσει όλα αυτά που δεν μπόρεσε να εκφράσει και να διατυπώσει μικρότερος και να τα καταλάβει. Ουσιαστικά είναι σαν ένα γράμμα κατανόησης και ίσως συγχώρεσης στην πορεία όλων αυτών που συνέβησαν αλλά και όσων δεν συνέβησαν. Γιατί όπως λέει πολύ χαρακτηριστικά μέσα στο έργο “οι αναμνήσεις μου είναι αναμνήσεις όσων δεν συνέβησαν..”, περισσότερο θυμάμαι όσα δεν σου έχω πει… Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό και είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους.
Ε.Π.: Πώς γίνεται στους γονείς μας, στους ανθρώπους με τους οποίους διανύουμε πολύ μεγάλο μέρος της ζωής μας, να έχουμε αφήσει ανείπωτα συναισθήματα και σκέψεις;
Δ.Μ.: Μικρότεροι δεν έχουμε την δυνατότητα της διαύγειας και της συνειδητότητας να μπορούμε να αντιληφθούμε πράγματα, οπότε πολλές φορές πιο πολλά αποθηκεύονται και θάβονται παρά εκφράζονται και τα καταλαβαίνουμε.
Ε.Π.: Η σχέση μας με τους γονείς μας είναι πολύπλοκη και ιδιαίτερη για τον καθένα μας..
Δ.Μ.: Είναι βαθιά πυρηνική σχέση. Από εκεί ξεκινάνε και τελειώνουν όλα.
Ε.Π.: Θα πρέπει να είναι πολύ συγκινητικό, τρυφερό έργο..
Δ.Μ.: Ναι, είναι πολύ συγκινητικό. Μπαίνεις σε μονοπάτια τα οποία είναι πολύ πυκνά, θολά πολλές φορές αλλά και πολύ προσωπικά. Όλα αυτά όμως έχουν και μια συλλογικότητα, όλοι μας βρισκόμαστε σε αυτές τις περιοχές, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο. Όλοι με κάποιο τρόπο βρισκόμαστε σε μια αλυσίδα γεγονότων – αντιδράσεων και αποφάσεων που διαιωνίζεται. Αναπαράγουμε μοτίβα, συνήθειες, συμπεριφορές που μας περάστηκαν, γιατί καλώς ή κακώς προγραμματιζόμαστε από την οικογένειά μας, από την εποχή μας, από τον τόπο που μένουμε, από το πότε μένουμε εκεί, από την ιστορική περίοδο της εποχής που διανύουμε.. Και έτσι δημιουργείται μια νοοτροπία, μια συμπεριφορά. Ο Εντουάρ Λουί μέσα στο έργο του προσπαθεί να σπάσει αυτή τη μηχανικότητα και να τα δει, να τα κατανοήσει, να σκεφτεί και να διερευνήσει “Ποιος είμαι; Ποιος ήμουν; Ποιος είσαι εσύ μπαμπά που δεν μου είπες ποτέ σ αγαπώ, που δεν μου είπες ότι με καταλαβαίνεις που είμαι ομοφυλόφιλος αλλά ήθελες να είμαι αυτό που ήσουν εσύ;” Πώς λοιπόν σπας μια αλυσίδα που έχει μάθει να αναπαράγει τον εαυτό της; Όταν όμως τη σπας και την καταλαβαίνεις και την ονοματίζεις, εκείνη τη στιγμή σπας μια ρομποτική, μια τυφλή αίσθηση των πραγμάτων. Αυτό που τελικά καταλήγει να χτυπάει, να δολοφονεί, να να ασκεί βία, να παίρνει λάθος αποφάσεις ή να πληγώνει ανθρώπους που δεν είναι όπως “ΕΓΩ”… Στην ουσία σπας λίγο μια φούσκα, μια μικροπραγματικότητα.
“Ας μην κρυβόμαστε άλλο.
Ας πούμε τα πράγματα όπως είναι.”
Ε.Π.: Πηγαίνουμε δηλαδή από το ειδικό που γίνεται γενικό, από το προσωπικό που οδηγεί στο κοινωνικό και τελικά στην πολιτική που μας αφορά όλους…
Δ.Μ.: Ακριβώς, από το πολύ προσωπικό όταν απευθύνεται στον πατέρα του, μεταβαίνει στα πρόσωπα που του δημιούργησαν όλη αυτή την αίσθηση του συντηρητισμού, της πατριαρχίας, της μηχανικότητας και καταλήγει σε ένα δριμύ κατηγορώ απέναντι σε όλους όσους του προκάλεσαν αυτό, σε ανθρώπους που με τις πολιτικές τους αποφάσεις καθόριζαν τη ζωή του.
Ε.Π.: Ο δικός σας ρόλος;
Δ.Μ.: Αν και είναι ένας μονόλογος το έργο μαζί με το Γιώργο Κισσανδράκη προσπαθούμε πάνω στην σκηνή σε παρόντα χρόνο να μοιράσουμε αυτές τις πληροφορίες μπαίνοντας σε όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται στο έργο. Προσπαθούμε να δούμε πώς νιώθαν τα πρόσωπα, τι προθέσεις είχαν, πώς κινούνταν. Οπότε δημιουργείται ένας πολυδιάστατος χαρακτήρας με ανοιχτά νοήματα και όχι μόνο ένα συναισθηματικό μανιφέστο κατά το οποίο ο γιος εκφράζει απέναντι στον πατέρα αλλά βλέπουμε και τον μπαμπά πώς απαντάει, βλέπουμε και τις πιο λεπτές, ευαίσθητες αποχρώσεις μέσα στα κατηγορώ του γιου. Δημιουργείται δηλαδή ένα δίκτυο ανθρώπων, χαρακτήρων και προσώπων που δεν στέκει μόνο στο γιο αλλά ανοίγει και παρατηρούμε τις βαθύτερες συναισθηματικές αντιδράσεις των προσώπων.
Ε.Π.: Τελικά εξιλεώνεται ο γιος; Έρχεται η συγχώρεση;
Δ.Μ.: Η προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν φεύγουν ποτέ. Πάντα είναι εκεί αλλά μαλακώνουν μέσα από τη συνειδητότητα. Δεν ξέρω εάν ποτέ θα θεραπευτούν, τα κουβαλάς μέσα σου αλλά με μια διαφορετική αγάπη, κατανόηση και συνειδητότητα. Δεν ορίζουν τη ζωή σου πλέον.
Ε.Π: Εξαρτάται λοιπόν από τον τρόπο που το αντιλαμβανόμαστε, που το αντιμετωπίζουμε εμείς οι ίδιοι το όλο θέμα;
Δ.Μ.: Εάν προσπαθήσουμε να σπάσουμε τη μέχρι στιγμής συνειδητότητα και βγούμε λίγο πιο έξω από αυτή την αλυσιδωτή κατάσταση αποφάσεων και μοτίβων, εάν σταματήσουμε να είμαστε απλά μηχανές που αναπαράγουμε τους γονείς μας τότε δημιουργείται μια πολύ λεπτή και σπουδαία μετακίνηση, που εγώ την ονομάζω επανάσταση, γιατί εκφράζεται και η επανάσταση μέσα στο έργο.
“Είμαι υπέρ του αγώνα και της μάχης, αλλά είμαι πιο πολύ υπέρ της εσωτερικής μάχης που θα δημιουργήσει άλλο mentality και άλλη οπτική και στους πολιτικούς και σε μας.”
Ε.Π.: Πώς θα οδηγηθούμε σε μια τέτοια επανάσταση;
Δ.Μ.: Θα πρέπει να ξαναδούμε νέους όρους για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, να επαναστατήσουμε με έναν τρόπο που να μην είναι μάταιος. Κι αυτό θα αιφνιδιάσει κι εμάς τους ίδιους, θα αλλάξει κάτι, η οπτική μας ας πούμε, η εκκίνησή μας, η αφετηρία μας, ακόμη και ο τρόπος, η συλλογικότητα ή η ατομικότητα. Εκεί έρχεται το να ξεκινήσουμε από μέσα μας, που έχει πια εκφυλιστεί. Μπορεί να δημιουργηθεί μια συνθήκη που θα ανάψει φλόγα με νέους κώδικες και νέο αντίκρισμα.
Ε.Π.: Τελικά από εμάς τους ίδιους ξεκινάει κάθε επανάσταση..
Δ.Μ.: Μέσα από μια πυρηνική επανάσταση θα ξεκινήσει κάθε είδους αλλαγή και βελτίωση. Εάν δεν αλλάξω εμένα και τη σχέση μου με τον μπαμπά μου και το πως αυτή ασκεί επίδραση στη ζωή μου, το πως ασκήθηκε βία σε μένα, στην οικογένειά μου και πως ασκώ και εγώ βία στον εαυτό μου, πώς θα μπορέσω μετά να αλλάξω τους θεσμούς της κοινωνίας μου; Ακόμη και από τα πιο απλά πράγματα, το πώς ακούω, πώς περπατάω, πώς διαχειρίζομαι όλη αυτή την ένταση του μυαλού, η οποία έχει σμιλευτεί όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Ε.Π: Πόσο μας στοιχειώνουν οι απαντήσεις που δεν παίρνουμε; Τα αναπάντητα ερωτήματα;
Δ.Μ.: Και εγώ όλα όσα δεν ειπώθηκαν και όσα δεν έζησα τα φέρω μέσα μου ως ένα πολύ γλυκό και πικρό πολλές φορές μάθημα. Και αυτά πολλές φορές με οδηγούν στο να εξελιχθώ, στο να μην ξανα γίνουν. Στην ουσία είναι ένα αντίστροφο μάθημα, σαν να με συμβούλεψε κάποιος μέσα από την απουσία όλων όσων δεν έζησα και δεν πρόλαβα να πω, να λειτουργώ αντίστροφα θετικά και να προσπαθώ να τα ζήσω.
Ε.Π.: Πόσο έχει αλλάξει η ζωή σας μετά από την επιτυχία της τηλεοπτικής σειράς “Ταμάμ”;
Δ.Μ.: Είναι γνωστή η δύναμη της τηλεόρασης.. Εκείνη την περίοδο η αναγνωρισιμότητα ήταν έκδηλη. Απλά εγώ διατήρησα μια στάση πιο ασφαλή για μένα βγάζοντας ένα πιο εσωστρεφή χαρακτήρα. Δεν σημαίνει ότι θα διατηρείται έτσι, μπορεί στην πορεία να αποφασίσω να αλλάξω.. Σίγουρα όμως έγινε ένα επαγγελματικό άνοιγμα.
Ε.Π: Υπήρξαν αρνητικές πλευρές;
Δ.Μ.: Όχι ιδιαίτερα. Το μόνο ίσως που θα μπορούσα να πω είναι ότι έδινε πάτημα για ερωτήσεις και σχόλια πιο προσωπικού χαρακτήρα, αλλά δεν ήταν κάτι που με ενόχλησε ιδιαίτερα.
Ε.Π.: Η υποψηφιότητα για το βραβείο “Δημήτρης Χόρν”…
Δ.Μ.: Είναι μια ιδιαίτερη στιγμή και μια μεγάλη τιμή. Είναι από αυτές τις στιγμές που σου δίνουν ένα ευχάριστο ενισχυτικό χαρακτήρα σε αυτό που κάνεις. Νιώθεις μια επιβεβαίωση αλλά έχει και μια μικρή παγίδα, το να μην στηριχθείς κυρίως σε αυτό αλλά να είναι ένα ακόμη συνοδευτικό χάδι σε αυτά που ήδη συμβαίνουν από μέσα σου.
Ε.Π: Μετά από αυτό άλλαξε η δική σας καλλιτεχνική οπτική;
Δ.Μ.: Αντιθέτως θα έλεγα. Το όλο θέμα έχει να κάνει με τη δική σου εσωτερική ισορροπία και την αίσθηση υγιούς αυτοπεποίθησης που έχεις. Θα έρθει να σου τη δυναμώνει αλλά δεν θα σου την ορίσει.
Ε.Π.: Να μιλήσουμε για το θέατρο; Βλέπετε να υπάρχει κάποια εξέλιξη, κάποια αλλαγή με όλα όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια;
Δ.Μ.: Για μένα όλα όσα συνέβησαν εντάσσονται σε ένα πολύ σοφό συλλογικό πεδίο. Τίποτα δεν είναι ανεξάρτητο, από τον covid, τις καταγγελίες στο θέατρο, το πώς τα αντιμετωπίσαμε ο καθένας μας προσωπικά όλα αυτά….. Νιώθω ότι αρχίζουν τα πράγματα και ανοίγουν, έρχεται ένα φως μιας αλήθειας η οποία καθαρίζει πολλές τοξικότητες και ζωτικά ψεύδη με τα οποία ζούσαμε. Βγαίνουμε λίγο πιο έξω από πράγματα που τα θεωρούσαμε ως νομοτέλεια, ως δεδομένα.
Ε.Π.: Αφήνει ένα θετικό αποτύπωμα το κίνημα me too;
Δ.Μ.: Και βέβαια και ας είναι μέσα από πόνο. Ο πόνος είναι μέσο για να ανθίσει κάτι.
Ε.Π.: Η συνεργασία σας με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη;
Δ.Μ.: Ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία. Και η συνεργασία μου με το Χριστόφορο ήταν πάρα πολύ καλή. Υπήρχε από πίσω μια ωραία και σοβαρή αντιμετώπιση και δουλειά.
Ε.Π.: Μελλοντικά σχέδια;
Δ.Μ.: Συμμετέχω ήδη στην τηλεοπτική σειρά “Αυτή η νύχτα μένει” στον Alpha και στην “Πτώση” της ΕΡΤ που θα προβληθεί το Φλεβάρη. Συζητάμε βέβαια και να ταξιδέψουμε την παράσταση αλλά δεν έχει αποφασιστεί κάτι συγκεκριμένο ακόμη.
“Γιατί δεν μου είχες πει πως με αγαπούσες;”
Όλα όσα δεν είπαμε, όλα όσα δεν κάναμε, όλα όσα μας αφορούν προσωπικά και μας καλούν να σκεφτούμε και να δράσουμε πολιτικά.”
“Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου”
Του Edouard Louis, Για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Κείμενο: Εντουάρ Λουί
Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη
Σκηνοθεσία: Χρήστος Θεοδωρίδης
Δραματουργία: Ιζαμπέλα Κωνσταντινίδου –Χρήστος Θεοδωρίδης
Χορογραφία: Ξένια Θεμελή
Σκηνικά – Κοστούμια: Τίνα Τζόκα
Μουσική επιμέλεια: Χρήστος Θεοδωρίδης
Σχεδιασμός φωτισμών: Τάσος Παλαιορούτας
Φωτογραφίες – Video: Αναστασία Γιαννάκη
Γραφιστικός σχεδιασμός: Dazno
Οργάνωση παραγωγής: Άννα Τιαγκουνίδου
Επικοινωνία: Λία Κεσοπούλου
Παραγωγή: Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων
Επί σκηνής: Γιώργος Κισσανδράκης, Διονύσης (Ντένης) Μακρής
Η παράσταση έχει επιχορηγηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Χώρος: ΠΛΥΦΑ, Κορυτσάς 39, Βοτανικός
Διάρκεια παράστασης: 95’
Τιμές εισιτηρίων: 15€ κανονικό | 12€ μειωμένο (φοιτητών, ανέργων, ΑμεΑ, άνω των 65, πολυτέκνων) | 5€ ατέλεια
Προπώληση εισιτηρίων: Viva.gr
Πληροφορίες: 6942 288 662 (ωράριο: 18:00-21:00)
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο https://www.lay-out.gr/dionysis-ntenis-makris-eimaste-ayto-poy-den-kaname-epeidi-o-kosmos-i-i-koinonia-mas-empodisan/
και στην http://www.kulturosupa.gr/interviews/1121-48564/
