«Ο επαναστατημένος άνθρωπος», (απόσπασμα)
Albert Camus
(7 Νοεμβρίου 1913 – 4 Ιανουαρίου 1960)
Τι είναι ένας επαναστατημένος άνθρωπος; Ένας άνθρωπος που λέει όχι.
Αρνιέται αλλά δεν παραιτείται: είναι ακόμα κι αυτός που λέει ναι από την πρώτη του κίνηση.
Ένας σκλάβος που σ’ όλη του τη ζωή δεχόταν διαταγές και ξαφνικά κρίνει μια νέα εντολή απαράδεχτη.
Ποιο είναι το περιεχόμενο αυτού του “όχι”;
Σημαίνει, λόγου χάρη, «η υπόθεση τραβάει μακριά», «μέχρι εκεί και μη παρέκει», «το παρακάνετε» κι ακόμα «υπάρχει ένα όριο που δε θα ξεπεράσετε».
Με λίγα λόγια αυτό το “όχι” επιβεβαιώνει την παρουσία ενός ορίου. Ξαναβρίσκουμε την ίδια ιδέα του ορίου στο αίσθημα του επαναστατημένου, ότι ο άλλος υπερβάλλει, ότι απλώνει τα δικαιώματά του πέρα από κάποια σύνορα, όπου βρίσκουν αντιμέτωπο ένα άλλο δικαίωμα και περιορίζονται απ’ αυτό.
Έτσι το κίνημα εξέγερσης στηρίζεται ταυτόχρονα πάνω στην κατηγορηματική άρνηση μιας παραβίασης που κρίνεται απαράδεχτη και την όχι πολύ ξεκάθαρη βεβαιότητα ενός σταθερού δικαιώματος ή σωστότερα την εντύπωση του επαναστατημένου ότι «έχει το δικαίωμα να…».
Η εξέγερση δε γίνεται χωρίς το αίσθημα ότι, κάποιος και κάπου, έχει δίκιο.
Εδώ είναι που ο επαναστατημένος σκλάβος λέει ταυτόχρονα και ναι και όχι.
Επιβεβαιώνει ότι εκτός από το όριο υποψιάζεται πως κάτι υπάρχει που θέλει να διατηρήσει μέσα από το όριο.
Αποδεικνύει πεισματάρικα ότι υπάρχει μέσα του κάτι που «αξίζει τον κόπο να…», που ζητάει να το προσέξουν.
Με κάποιο τρόπο, αντιμετωπίζει την διαταγή που τον καταπιέζει, μ’ ένα είδος δικαιώματος να μην καταπιεστεί περισσότερο απ’ όσο μπορεί ν’ ανεχτεί.
Επιμέλεια κειμένου
Παπαδανιήλ Ελπίδα
Αρθρογράφος, Συνεργάτης COA
